Cùng đội ngũ BANDOVIETNAM.COM.VN giải đáp Queerbaiting là gì? Vậy Queerbaiting có hại hay có lợi? Tại sao thuật ngữ queerbaiting thường là một thuật ngữ bị hiểu nhầm?
Queerbaiting là gì?
"Queerbaiting" là một kỹ thuật truyền thông được sử dụng trong các phim, chương trình truyền hình, hoặc sách truyện, mà nhà sản xuất hoặc tác giả dùng những gợi ý hoặc động cơ của mối quan hệ giữa hai nhân vật cùng giới để tăng lượt xem hoặc giảm thiểu sự phẫn nộ của cộng đồng LGBTQ+. Nhưng cuối cùng, hai nhân vật đó không hẹn hò hoặc có mối quan hệ nào, gây thất vọng cho cộng đồng LGBTQ+.
Nguồn gốc của queerbaiting
Nguồn gốc của "queerbaiting" chưa rõ ràng, nhưng nó đã trở thành một từ chung trong cộng đồng fan và những người quan tâm đến các mối quan hệ giới tính và tình dục trong truyền thông. Nó xuất hiện trong các cuộc tranh cãi về việc sử dụng mối quan hệ giữa hai nhân vật cùng giới như một cách để gây quần áo hoặc tăng lượt xem mà không đảm bảo sự thực hiện của những mối quan hệ đó.
Queerbaiting là một từ chỉ một hiểu biểu tình duyên giữa các nhân vật cùng giới trong các phim hoạt hình, phim hoạt hình, phim truyền hình hoặc truyện tranh, nhưng không được xác nhận hoặc giải quyết trong các câu chuyện. Từ này xuất hiện trong những năm 1990 và trở nên phổ biến trong thập niên 2000. Queerbaiting có nguồn gốc từ cộng đồng LGBTQ+ và các nhà sản xuất phim và truyền hình, vì vậy không có một nguồn gốc chính thức cho từ này.
Vì sao queerbaiting phổ biến?
Queerbaiting phổ biến vì nó cho phép nhà sản xuất và tác giả tạo ra các đề cập đến tình duyên giữa các nhân vật cùng giới mà không phải chịu trách nhiệm xác nhận hoặc giải quyết các tình huống đó trong cốt truyện. Điều này có thể giúp họ giữ vững những khán giả mà họ muốn nhưng lại tránh đứng ra với những nhóm có thể bị xúc phạm. Tuy nhiên, nhiều người trong cộng đồng LGBTQ+ cho rằng queerbaiting là một dạng tiếp cận vô tình và không chính thức đối với tình duyên giữa các nhân vật cùng giới.
Queerbaiting có hại hay có lợi
Đây là một câu hỏi khá gặp nhiều tranh cãi, chúng tôi có thể giải thích ngắn gọn như thế này:
Không có một câu trả lời chung về việc "queerbaiting" có hại hay có lợi, vì nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.
Thứ 1, "queerbaiting" có thể giúp tăng lượt xem và giới thiệu các mối quan hệ giữa hai nhân vật cùng giới đến một đối tượng người xem rộng hơn. Nó cũng có thể giúp cho các nhà sản xuất và tác giả đạt được mục tiêu kinh doanh của họ.
Ngoài ra, "queerbaiting" có thể làm tổn thương cộng đồng LGBTQ+ bởi vì nó dụ dỗ họ với những gợi ý về các mối quan hệ giữa hai nhân vật cùng giới mà cuối cùng không đảm bảo sự thực hiện của chúng. Nó cũng có thể giả dối và làm tổn thương cho những người trong cộng đồng LGBTQ+ mà họ mong muốn thấy những mối quan hệ giữa hai nhân vật cùng giới được thể hiện trong truyền thông.
Tóm lại, "queerbaiting" có thể có cả lợi và hại, nhưng quan trọng hơn là việc cần phải tôn trọng cộng đồng LGBTQ+
Tại sao thuật ngữ queerbaiting thường là một thuật ngữ bị hiểu nhầm
"Queerbaiting" thường bị hiểu nhầm vì nhiều lý do, bao gồm:
Nỗ lực tìm kiếm độc đáo và phản chiếu: Nhiều người cố tình tìm kiếm những mối quan hệ giữa hai nhân vật cùng giới, nhất là trong những phim hoạt hình, truyện tranh, vv. Nhưng việc tìm kiếm này có thể đặt quá nhiều mong đợi vào nội dung và khiến cho họ nhầm lẫn giữa "queerbaiting" và những mối quan hệ giữa hai nhân vật cùng giới thực sự.
Sự trùng hợp với các kịch bản giới tính: Trong nhiều trường hợp, các nhà sản xuất và tác giả sẽ giới thiệu những kịch bản giới tính để giữ cho người xem hứng thú, nhưng cuối cùng không thực hiện chúng. Điều này có thể khiến cho người xem nhầm lẫn giữa "queerbaiting" và việc giới thiệu các mối quan hệ giữa hai nhân vật cùng giới thật sự.
Cách dùng queerbaiting chính xác
Không có cách "đúng" để sử dụng "queerbaiting" vì nó là một thuật ngữ xấu xí và đại diện cho việc sử dụng các mối quan hệ giữa hai nhân vật cùng giới như một phương tiện để gây hứng thú hoặc gây quấy rối cho cộng đồng LGBTQ+ mà không thực sự tôn trọng hoặc thực hiện chúng. Việc sử dụng "queerbaiting" có thể gây tổn thương cho cộng đồng LGBTQ+ và làm giảm uy tín của nhà sản xuất hoặc tác giả.
Queerbaiting và những định hướng lệch lạc
Phải mất nhiều thập kỷ sau này, cái nhìn của điện ảnh về “chủ đề cấm” mới có sự thay đổi. Cộng đồng LGBTQ+ dần trở nên phổ biến hơn khi tần suất xuất hiện trên phim ảnh truyền thông ngày một nhiều. Đặc biệt kể từ giai đoạn những năm 1970, thời kỳ dỡ bỏ các lệnh cấm đoán, hàng loạt dự án có chủ đề về tình yêu đồng giới lần lượt ra mắt người xem.
Đó là Sunday Bloody Sunday (1971) kể về chuyện tình tay ba giữa người đàn ông trẻ tên Bob Elkin với một phụ nữ tuổi ngoại tam tuần và vị bác sĩ Daniel Hirsh.
Đó là Kiss of the Spider Woman (1986), bộ phim giành được giải Oscar Nam diễn viên chính xuất sắc đầu tiên cho William Hurt với vai chàng nhân viên trang trí tủ kính tại các cửa hàng.
Đó là Brokeback Mountain (2005), một dự án chuyển thể đầy cảm xúc của đạo diễn Lý An tôn vinh chuyện tình hai chàng cao bồi nhận về hàng loạt đề cử và giải thưởng danh giá. Tác phẩm khi ấy đã càn quét truyền thông suốt một khoảng thời gian dài, có được đông đảo sự yêu mến của giới phê bình lẫn khán giả.
Dẫu vậy, trái ngược với dự tính ban đầu, các dự án khai thác câu chuyện cộng đồng LGBTQ+ ngày càng gặp nhiều chỉ trích. Đó là khi các thượng đế màn ảnh nhận ra rằng, “phổ cập hình ảnh đồng tính” thực chất chỉ là vỏ bọc của những toan tính kiếm lợi trong bộ óc các nhà làm phim. Họ vờ như đang kể các câu chuyện về LGBTQ+, nhưng từ chối để cộng đồng này được vẽ nên chuyện đời của chính mình. Tệ hại hơn, người phi dị tính một lần nữa rơi vào “cạm bẫy” của việc bị khắc họa thành những hình ảnh, khuôn mẫu tiêu cực.
Điều này được thể hiện trong nhiều dự án nổi tiếng: Rebecca, Ace Ventura: Pet Detective, Midnight Cowboy hay thậm chí tác phẩm giành giải Oscar 1992 cho hạng mục Phim xuất sắc, The Silence of The Lambs... Các nhân vật đồng tính hiện lên dưới hàng loạt vai trò xấu xa như sát nhân, tâm thần, mại dâm, tự kỳ thị xu hướng tính dục của bản thân và hầu hết đều có kết cục chẳng mấy tốt đẹp.
Bên cạnh đó, hàng loạt bộ phim và chương trình truyền hình dính phải cáo buộc “queerbaiting”. Đơn cử, series Sherlock chuyển thể từ tiểu thuyết đình đám cùng tên bị khán giả phản ứng dữ dội vì lợi dụng hình ảnh cộng đồng LGBTQ+ câu kéo người xem. Mặc dù biên kịch Mark Gatiss một mực phủ định điều này, không khó để khán giả nhận thấy những cử chỉ, hành vi ám muội trong tương tác giữa Holmes và Watson – hai nhân vật theo nguyên tác là dị tính luyến ái.
Sherlock là series điển hình cho việc sử dụng queerbaiting. Ảnh: Hartswood Films.
Sherlock là series điển hình cho việc sử dụng queerbaiting. Ảnh: Hartswood Films. |
Ở Việt Nam, các vai diễn đồng tính dạm ngõ khán giả kể từ dự án Gái nhảy (2003) của đạo diễn Lê Hoàng. Đây chính là một trong những tác phẩm tiên phong khai thác hình ảnh cộng đồng LGBTQ+ để chọc cười với vai má mì của cố diễn viên Anh Vũ. Trong phim, nhân vật của anh xuất hiện với tạo hình đồng bóng, cử chỉ ẻo lả và giọng nói chua ngoa. Ăn theo vai diễn này, bóng dáng các nhân vật phi dị tính trong phim Việt như Trai Nhảy, Những nụ hôn rực rỡ, Xóm trọ 3D... thường xuyên được xây dựng theo motif tương tự.
Đỉnh điểm, dự án thành công nhất trong việc mang hình ảnh người đồng tính làm trò cười là Để Mai tính của Charlie Nguyễn. Tuy gặt hái được doanh thu lớn, tác phẩm nhận về không ít tranh cãi trái chiều. Cộng đồng LGBTQ+ đồng loạt lên tiếng chỉ trích hình ảnh bôi bác của nhân vật Hội làm cho công chúng có cái nhìn sai lệch về mình.
Chính sự nhào nặn lố bịch của các đạo diễn là một phần nguyên nhân khiến người đồng tính trong mắt khán giả trở thành những kẻ lố lăng, õng ẹo, thích gây sự và chỉ là “trò hề” để tôn lên tình yêu giữa các nhân vật chính.
Bên trên đội ngũ BANDOVIETNAM.COM.VN vừa giải đáp cho quý bạn đọc Queerbaiting là gì? Hi vọng những thông tin liên quan đến Queerbaiting là hữu ích đến bạn. Chúc bạn thành công.